Zaległości czynszowe: windykacja „twarda” na drodze prawnej

- co powinno zawierać prawidłowe wezwanie do zapłaty
- dochodzenie zaległego czynszu przed sądem
- prawo zastawu na rzeczach ruchomych

Opłata za czynsz, w odróżnieniu od np. rachunku telefonicznego, jest co do zasady wnoszona z góry. Aby móc wszcząć postępowanie egzekucyjne, zgodnie z Kodeksem cywilnym zaległość w zapłacie musi być większa niż trzy miesiące. Najemcę trzeba najpierw wezwać do uregulowania zaległości na piśmie. Właściciel garażu musi też wyznaczyć termin na spłatę długu – dopiero po przekroczeniu wyznaczonego terminu można skierować sprawę na drogę sądową. 
 
Wezwanie do zapłaty dla jego skutków prawnych musi zostać złożone na piśmie i wysłane listem poleconym, najlepiej z potwierdzeniem odbioru. Kodeks postępowania cywilnego kładzie nacisk na  pozasądowe rozwiązywanie sporów (art. 187 kpc). W przypadku wejścia na drogę sądową, sąd będzie oczekiwał, by wynajmujący udowodnił próby polubownego dojścia do porozumienia z najemcą. 
 
Nie ma  narzuconego do stosowania wzoru wezwania do zapłaty. Wezwanie powinno mieć formę pisemną i zawierać następujące elementy:
 
1/ datę i miejsce sporządzenia pisma, 
2/ tytuł „wezwanie do zapłaty” lub inny, jasno wskazujący, czego dotyczy pismo, 
3/ oznaczenie wynajmującego (właściciela garażu), 
4/ wskazanie źródła, z którego wynika obowiązek zapłaty, np. umowa najmu garażu, 
5/ wskazanie osoby, która jest dłużnikiem, 
6/ wskazanie okresu, za jaki najemca zalega z czynszem oraz wynikającej z tego kwoty (wynajmujący może żądać od najemcy również zapłaty ustawowych odsetek za opóźnienie w zapłacie), 
7/ wskazanie terminu, do którego wynajmujący oczekuje zapłaty zaległego czynszu, 
8/ opis dalszych działań w stosunku do dłużnika, jeśli nie ureguluje długu w wyznaczonym czasie, np. naliczenie odsetek, skierowanie sprawy do sądu,  
9/ wskazanie numeru rachunku bankowego wynajmującego, właściwego do uiszczenia zaległego czynszu (jeśli wynajmujący nie dysponuje kontem bankowym, należy wskazać sposób w jaki czynsz ma zostać przekazany wynajmującemu), 
10/ własnoręczny podpis wierzyciela – jego brak sprawia, że pismo jest nieskuteczne, 
11/ załączniki – nie są konieczne, ale można je dodać, może to być np. kopia umowy najmu garażu, kopia niezapłaconej faktury. 
 
Jeżeli najemca po otrzymaniu wezwania do zapłaty nie uiścił zaległego czynszu w terminie określonym w wezwaniu, wynajmujący może skierować do sądu rejonowego (właściwego dla strony pozwanej lub dla miejsca położenia garażu) pozew o zapłatę zaległego czynszu. Jeśli zaległość z tytułu zaległego czynszu nie przekracza kwoty 20 tys. zł, sprawa będzie rozpatrywana przez sąd w postępowaniu uproszczonym. Jeśli sąd przychyli się do żądania wynajmującego, strona pozwana będzie miała dwa tygodnie na wniesienie sprzeciwu. Po tym czasie orzeczenie stanie się prawomocne, a wynajmujący będzie mógł wystąpić do sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności. Po uzyskaniu klauzuli wynajmujący może udać się do komornika sądowego z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z majątku dłużnika. 
 
W toku postępowania sądowego wynajmujący może dochodzić od strony pozwanej odsetek za czas opóźnienia, nawet jeśli nie poniósł żadnej szkody, a opóźnienie nie było zawinione przez dłużnika. 
 
Warto pamiętać, że regulacje zawarte w Kodeksie cywilnym wprowadzają możliwość ustanowienia przez wynajmującego zastawu na rzeczach ruchomych wniesionych do wynajmowanego garażu  zarówno przez najemcę, jak i osoby mu najbliższe lub zamieszkujące wspólnie z nim. Warunkiem koniecznym jest jednak zaleganie przez najemcę z zapłatą czynszu lub świadczeń dodatkowych przez okres krótszy niż rok. 
 
Regulacja ta znajduje swoje miejsce w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z treścią art. 670 k.c., dla zabezpieczenia czynszu oraz świadczeń dodatkowych, z którymi najemca zalega nie dłużej niż rok, przysługuje wynajmującemu ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu, chyba że rzeczy te nie podlegają zajęciu.